Transgresyon ve Regresyon

Transgresyon ve regresyon olayları, kıta oluşumu (epirojenik) esnasında meydana gelen birbirinin tersi olan bir coğrafi terimlerdir. Bu iki kavramı ayrı ayrı açıklayacak olursak:


Transgresyon: Deniz ilerlemesi veya deniz yükselmesi olarak ifade edilebilir. Regresyon kavramını açıklarken de ifade edeceğim asıl nokta kara ve denizler arasındaki dengedir. Deniz ilerlemesi yani transgresyon olayında karalardaki alçalmaya bağlı olarak denizlerin karalar üzerinde ilerlemesidir. Bu oluşumda kara üzerinde meydana gelen kütle artırıcı faaliyetler ve okyanusların seviyesini artıran faaliyetler etken olurlar.


Regresyon: Transgresyonun tersi olarak deniz çekilmesi veya karaların yükselme hareketidir. Bu olayların gerçekleşmesinde karalar üzerinde kütle azaltıcı faaliyetler (buzul erimesi, aşınım, taşınım, erozyon… ) ve okyanusların seviyesini düşüren faaliyetler (buzullaşma, okyanus çukur oluşumu… ) etkilidir.


Her iki faaliyette de dünya üzerinde var olan dengelenme hareketi olduğu söylenebilir. Yani olaydan etkilenen ve faaliyet gösteren okyanus ve denizler olsa da olayın mimarları iç ve dış kuvvetler olduğu anlaşılır. Med-cezir olayında ayın ve güneşi etkisi gibi. Bu oluşumlar tarih boyunca devam etmiştir. Şimdi günümüzde bırakmış olduğu izler sayesinde dünyamızda büyük deniz ilerlemeleri ve çekilmeleri görülmüştür. Üzerininde yaşadığımız Anadolu’da bunların izleri mevcuttur.